Om de toename van dakloosheid tegen te gaan, is er geen effectievere interventie dan voorkomen dat meer jongeren dakloos raken. Volgende week gaan de Kameractiviteiten in Den Haag weer van start, en de tijd dringt. Als vervolg op de aangenomen motie voor een integraal plan om jongerendakloosheid te voorkomen, ingediend door Faith Bruyning, Herman Krul en Marieke Koekkoek op 5 juni, hebben we tijdens de zomermaanden intensief gesproken met ervaringsdeskundigen en belangenbehartigers om de meest cruciale maatregelen te identificeren. We bevelen 15 concrete interventies aan om de specifieke oorzaken en gevolgen van jongerendakloosheid aan te pakken. Deze vallen onder preventie, financiële bestaanszekerheid, wonen, en toegang tot zorg en ondersteuning.
Kans om de beperkte aanpak uit te breiden
Kinderen en jongeren tot 27 jaar vormen ruim 40 procent van de dak- en thuisloze mensen volgens ETHOS-tellingen. Toch krijgen zij in het Nationaal Actieplan Dakloosheid momenteel onvoldoende aandacht. Deze motie biedt een unieke kans om de aanpak van jongerendakloosheid uit te breiden en te versterken. Ons dringende verzoek aan de nieuwe bewindspersonen en alle Kamerleden: grijp deze kans. Er zijn nu geen extra middelen vrijgemaakt voor de uitvoering van deze motie, maar dat kan en moet anders. Laten we niet vergeten dat investeren in preventie loont. Samen kunnen we onnodig leed voorkomen en een verschil maken. Lees de 15 aanbevelingen hieronder en de volledige inbreng hier.
1) Preventie: Voorkomen is beter dan genezen
- Primaire aanbeveling: Zet in op upstream preventie via scholen
- Verplicht gemeenten om de kwikstart app goed in te vullen en promoot het landelijk
- Stel regisserende professionals in elke gemeente aan die preventief kunnen werken
2) Financiële bestaanszekerheid: Gebrek aan inkomen maakt jongeren extra kwetsbaar
- Primaire aanbeveling: Garandeer inkomen zonder vertraging (of zoektermijn)
- Verhoog het minimumloon en wettelijk sociaal minimum, en schaf het jeugdloon af
- Pak kleine schulden vroegtijdig en laagdrempelig aan voordat ze groot worden
3) Wonen: Betaalbare en toegankelijke huisvestingsmogelijkheden voor jongeren
- Primaire aanbeveling: Zorg voor passende, betaalbare huisvesting voor jongeren
- Schaf alle leeftijdsgebonden regels voor huurtoeslagen af
- Schrijf jongeren met een verhoogd risico op dakloosheid direct in het lokale woonruimteverdeelsysteem zodra ze in beeld komen bij een gemeente
- Stimuleer samenwonen en schrap alle regels die dit bemoeilijken
- Neem extra maatregelen om de bestaande woningvoorraad beter te benutten, inclusief afspraken met corporaties om kamerverhuur te faciliteren
4) Toegang tot zorg en ondersteuning
- Primaire aanbeveling: Neem concrete maatregelen om de overgang van 18-/ 18+ te verbeteren
- Zorg dat jongeren altijd gratis toegang hebben tot kwalitatief goede onafhankelijke cliëntondersteuning
- Maak een einde aan uitsluitingscriteria zoals het zelfredzaamheidscriterium
- Voer opnieuw een tijdspad in waarbinnen jongeren duurzaam moeten uitstromen uit de (nood)opvang
